Polen: sporen van het verleden

Een reisje naar Polen is een hele onderneming als je normale vakantiebestemming Duitsland, Oostenrijk, en, als toppunt van avontuurlijkheid, Engeland per vliegtuig is. Polen is voor ons in veel opzichten moeilijk te begrijpen en dat niet alleen vanwege de taal. Onze reis voerde naar het noordoosten, naar het vroegere Masuren, het land van meer dan 3000 meren.

Masuren was Duits tot 1945. Toen moesten alle inwoners vluchten, midden in de winter. Door de barre weersomstandigheden, maar vooral door de achtervolgende Russen zijn velen omgekomen. Voor wie ertegen kan: hier is een filmpje over de verdrijving van de Duitsers uit  de oostgebieden. De overlevende Duitsers uit voormalige oostgebieden, nu onderdeel van Polen, Rusland en Litouwen, wonen verspreid over Duitsland en de rest van de wereld. Er zijn veel boeken verschenen met hun jeugdherinneringen.

Enkelen bleven achter. Bij zo'n familie logeerden wij op boerderij annex gastenverblijf. Duits spreken en zelfs Duits zingen in de kerk was een tijd lang verboden, maar de meesten kunnen zich nog prima verstaanbaar maken in die taal. Gelukkig maar, want onze Poolse talenkennis is bijna nihiel.

De generatie die de (na)oorlogse ellende heeft meegemaakt is langzamerhand aan het verdwijnen, maar in het gezin waar wij gastvrijheid genoten - en wat voor gastvrijheid! - woonde een oude tante die als negenjarig meisje haar moeder en zusjes doodgeschoten zag worden door de Russen. Zelf raakte ze gewond en werd pas gevonden na drie dagen in de sneeuw gelegen te hebben. Haar vingers en tenen waren bevroren en zijn later zwart geworden en afgevallen. Ongelooflijk hoe handig ze evengoed was met die handen! Ze maakt zich nuttig met koken en andere huishoudelijke taken, en is een fijn mens om mee te praten. Opgewekt en intelligent, en ook nog vol humor. Doordat we telkens mochten (moesten eigenlijk) meeëten aan tafel hoorden we de nodige verhalen en kregen we een beter inkijkje in het dagelijks leven dan wanneer we in een hotel of op een camping hadden gebivakkeerd.

Boerderij annex gastenverblijf

Veel gebouwen uit de Duitse tijd worden nog bewoond en zijn zo goed mogelijk opgelapt. Polen maakt in het algemeen een armelijke indruk; het communisme heeft veel sporen nagelaten. Maar de natuur maakt indruk: grote en kleine meren, enorme bossen en een glooiend landschap.

Of ik er binnenkort weer heen zou willen? Niet echt. De reis is bijzonder vermoeiend per auto, niet alleen vanwege het aantal kilometers, maar ook door de wegen in Polen. We reden over provinciale wegen met om de haverklap snelheidsbeperkingen. Daar kun je je maar beter aan houden, want het wemelt van de flitspalen. Toch was dit een interessante reis en een hele belevenis.

Hier is een filmpje van een boottocht op de Krutynia. In de zomer is dit een populair uitstapje, maar nu in oktober hadden we de rivier voor ons alleen.

En hier zijn de foto's:

De herfst zal schitterend zijn

Ochtendzon en spinnenwebben

Na een verregende zomer hadden we nog wat mooie dagen tegoed. Dit weekend hebben we er een paar gekregen. Wandelen, fietsen, lekker buiten zitten met een boekje of de krant, wat klungelen in de tuin - al die dingen die de laatste tijd niet echt aanlokkelijk waren kwamen nu weer in beeld. Helaas is het weekend alweer voorbij...

Avondzon maakt gouden gloed

Goed idee, puzzel mee!

De lange herfst- en winteravonden zijn in aantocht. Tijd voor spelletjes en puzzels.
Ooit heeft er al eens een puzzelzelfmaaktip op dit blog gestaan, maar Computeridee wees op een nieuw programmaatje dat heel plezierig werkt en zelfs in de gratis versie aardig wat mogelijkheden heeft: Astra Gift Maker. Hiermee zet je in een paar stappen een foto in een puzzel om en die kun je vervolgens opslaan voor later gebruik of opsturen naar familie en vrienden. Idee: installeer Astra op je laptop als die meegaat op reis. Verveling uitgesloten, zelfs zonder internetverbinding. Ook leuk voor (klein)kinderen!

Natuurlijk zijn er ook apps voor tablets die dit kunnen (deze bijvoorbeeld), maar aangezien ik nog niet in het bezit ben van zo’n apparaat kan ik daar weinig zinnigs over zeggen.

Een voorbeeld met een Oostenrijkse dame (zipbestand, dus eerst even uitpakken)

Zeg het met bloemen

Volgens de poll op de bibliotheeksite worden er extra veel boeken gelezen in de vakantietijd. De lege plekken in de boekenkasten doen vermoeden dat dat wel klopt. Ook ik had een paar extra boeken ingeslagen voor mijn vakantie en daarnaast zit m'n e-reader vol oude Engelstalige mystery & crime voor tussendoor (tip: 'The Red House Mystery' van A.A. Milne. Ja, die van Winnie de Poeh).

Na een paar wat tegenvallende boeken was dit een aangename verrassing: De verborgen taal van bloemen, het debuut van de Amerikaanse schrijfster Vanessa Diffenbaugh.

Het verhaal:

Ooit werd de Victoriaanse taal van bloemen gebruikt om liefde uit te drukken: kamperfoelie voor toewijding, azaleas voor hartstocht en donkerrode rozen voor betovering. Maar Victoria Jones gebruikt deze taal voor overbrengen van emoties als verdriet, wantrouwen en eenzaamheid. Door haar traumatische jeugd, die ze heeft doorgebracht in talloze pleeggezinnen en tehuizen, durft ze zich voor niemand meer open te stellen. Alleen met de hulp van bloemen en hun betekenissen weet ze contact met de wereld te leggen.
Inmiddels is Victoria achttien jaar. Ze kan nergens naartoe en slaapt onder de blote hemel in een parkje, waar ze een kleine bloementuin heeft aangelegd. Als ze werk vindt bij een bloemist uit de buurt, ontdekt ze dat ze een gave heeft: door de juiste bloemen uit te kiezen geeft ze haar klanten precies wat ze nodig hebben. Pas als Victoria haar hart verliest aan Grant, een koopman die ze op de bloemenveiling heeft ontmoet, realiseert ze zich wat er mist in haar eigen leven. Voor het eerst is ze gedwongen om de pijnlijkste gebeurtenis uit haar verleden onder ogen te zien en te besluiten hoeveel ze durft te riskeren voor een tweede kans op geluk (aldus de flaptekst).

Er lopen twee verhaallijnen in dit boek: Victoria als negenjarig meisje dat haar laatste kans om geadopteerd te worden verspeelt, en de achttienjarige Victoria die stukje bij beetje contact leert leggen met de mensen om haar heen . Hoe de taal van bloemen hierin een grote rol speelt is heel origineel en overtuigend neergezet.

Achterin het boek is een bloemenlijst opgenomen, zodat we voortaan met meer zorg een boeketje voor iemand kunnen uitkiezen (geef geen gele rozen...)

Lees dit interview met de schrijfster, door Elsbeth Witt. Zij heeft ook de vertaling verzorgd van 'De Victoriaanse taal van bloemen', een mooie geïllustreerde bloemengids die dit najaar uitkomt naar aanleiding van het succes van dit boek.
In dit filmpje vertelt Vanessa Diffenbaugh hoe ze ertoe kwam dit boek te gaan schrijven. En hier is de sfeervolle boektrailer:

Het is volkomen terecht dat dit boek zo lovend is ontvangen. Hopelijk komt iemand op het idee om het te verfilmen!

(deze leestip verschijnt binnenkort - in iets gewijzigde vorm - ook  op Suderblog)