Masuren was Duits tot 1945. Toen moesten alle inwoners vluchten, midden in de winter. Door de barre weersomstandigheden, maar vooral door de achtervolgende Russen zijn velen omgekomen. Voor wie ertegen kan: hier is een filmpje over de verdrijving van de Duitsers uit de oostgebieden. De overlevende Duitsers uit voormalige oostgebieden, nu onderdeel van Polen, Rusland en Litouwen, wonen verspreid over Duitsland en de rest van de wereld. Er zijn veel boeken verschenen met hun jeugdherinneringen. Enkelen bleven achter. Bij zo'n familie logeerden wij op boerderij annex gastenverblijf. Duits spreken en zelfs Duits zingen in de kerk was een tijd lang verboden, maar de meesten kunnen zich nog prima verstaanbaar maken in die taal. Gelukkig maar, want onze Poolse talenkennis is bijna nihiel.
De generatie die de (na)oorlogse ellende heeft meegemaakt is langzamerhand aan het verdwijnen, maar in het gezin waar wij gastvrijheid genoten - en wat voor gastvrijheid! - woonde een oude tante die als negenjarig meisje haar moeder en zusjes doodgeschoten zag worden door de Russen. Zelf raakte ze gewond en werd pas gevonden na drie dagen in de sneeuw gelegen te hebben. Haar vingers en tenen waren bevroren en zijn later zwart geworden en afgevallen. Ongelooflijk hoe handig ze evengoed was met die handen! Ze maakt zich nuttig met koken en andere huishoudelijke taken, en is een fijn mens om mee te praten. Opgewekt en intelligent, en ook nog vol humor. Doordat we telkens mochten (moesten eigenlijk) meeëten aan tafel hoorden we de nodige verhalen en kregen we een beter inkijkje in het dagelijks leven dan wanneer we in een hotel of op een camping hadden gebivakkeerd.
 |
| Boerderij annex gastenverblijf |
Veel gebouwen uit de Duitse tijd worden nog bewoond en zijn zo goed mogelijk opgelapt. Polen maakt in het algemeen een armelijke indruk; het communisme heeft veel sporen nagelaten. Maar de natuur maakt indruk: grote en kleine meren, enorme bossen en een glooiend landschap.
Of ik er binnenkort weer heen zou willen? Niet echt. De reis is bijzonder vermoeiend per auto, niet alleen vanwege het aantal kilometers, maar ook door de wegen in Polen. We reden over provinciale wegen met om de haverklap snelheidsbeperkingen. Daar kun je je maar beter aan houden, want het wemelt van de flitspalen. Toch was dit een interessante reis en een hele belevenis.
Hier is een filmpje van een boottocht op de Krutynia. In de zomer is dit een populair uitstapje, maar nu in oktober hadden we de rivier voor ons alleen.
En hier zijn de foto's:
